Gdy ktoś się z nim nie zgadza – Złość, zamiast rozmowy
- Opublikowano
Gdy ktoś nie zgadza się z narcyzem, jego reakcja w postaci złości i agresji jest nieuniknioną konsekwencją ataku na sam fundament jego istnienia: wyidealizowany obraz własnej osoby. To nie jest zwykła różnica zdań. To egzystencjalne zagrożenie, które uruchamia w nim prymitywnąreakcję "walcz albo uciekaj", przy czym narcyz prawie zawsze wybiera walkę.
Atak na Tożsamość: Dlaczego "Nie" jest jak cios?
Dla zdrowej osoby niezgoda jest informacją zwrotną na temat jej poglądów. Dla narcyza jest to bezpośredni atak na jego "ja". Dzieje się tak, ponieważ w jego psychice nastąpiła fuzja tożsamości z opiniami. On nie ma opinii, on jest swoją opinią.
Dlatego, gdy słyszy "nie zgadzam się z tobą" lub "myliłeś się", jego umysł tłumaczy to na:
- "Jesteś głupi."
- "Jesteś niekompetentny."
- "Jesteś bezwartościowy."
To uderza w samo sedno jego kruchej konstrukcji psychicznej. Fasada nieomylności, którą budował całe życie, zaczyna pękać. To wywołuje u niego paniczny, nieuświadomiony lęk przed tym, co jest pod spodem – przed uczuciem pustki i wstydu, które nosi w sobie od dzieciństwa.
Uraza Narcystyczna: Eksplozja Bólu i Wstydu
Reakcja, którą obserwujemy – złość, agresja, furia – to tzw. uraza narcystyczna (narcissistic injury). To nie jest zwykła złość. To potężna, niemal niekontrolowana erupcja emocji, która jest zewnętrznym wyrazem wewnętrznego bólu i upokorzenia.
- Złość jako tarcza: Agresja jest najlepszą obroną. Zamiast poczuć bolesny wstyd, narcyz zamienia go w gorącą złość i kieruje ją na zewnątrz. Atakując osobę, która śmiała się z nim nie zgodzić, próbuje zniszczyć źródło swojego bólu.
- Przywrócenie dominacji: Agresywna reakcja ma na celu zastraszenie i uciszenie oponenta. Poprzez krzyk, oskarżenia czy poniżanie, narcyz próbuje siłą przywrócić hierarchię, w której to on jest na szczycie. Chce zmusić drugą osobę do wycofania się i przyznania mu racji, nawet jeśli jest to wymuszone strachem.
- Utrata kontroli: Niezgoda jest dla narcyza utratą kontroli nad drugą osobą i nad narracją. On musi być reżyserem rzeczywistości. Gdy ktoś odmawia grania przypisanej mu roli (roli potulnego słuchacza), narcyz wpada w panikę, a jego reakcją jest próba siłowego odzyskania tej kontroli.
Przykład: Rozbita Szyba
Wyobraź sobie, że narcyz rzucił kamieniem i zbił szybę.
- Jego wersja: "Szyba była źle zamontowana, a ty stałaś za blisko i mnie rozproszyłaś".
- Twoja odpowiedź: "Nie, szyba była w porządku, a ja stałam daleko. Zbiłeś ją, bo rzuciłeś kamieniem".
W tym momencie nie podważasz tylko jego wersji wydarzeń. Podważasz jego tożsamość jako osoby nieomylnej i kompetentnej. Uruchamiasz w nim nieświadomą lawinę wstydu. Aby sobie z nią poradzić, musi cię zaatakować: "Jak śmiesz mnie pouczać! To przez ciebie, bo stałeś za blisko! Zawsze mi przeszkadzasz i przez to są problemy!".
Celem tego ataku jest zniszczenie twojej wiarygodności, ukaranie cię za "niesubordynację" i przywrócenie jego wersji jako jedynej prawdziwej. W jego świecie nie ma miejsca na dwie prawdy. Jest tylko jego prawda, a każda inna musi zostać zniszczona.